9 راهکار ساده برای استعدادیابی کودکان در منزل

با بررسی مداوم کودک از همان سال‌های ابتدای تولد تا بزرگ‌سالی، می‌توانید علایق و استعدادهای او را شناسایی کرده و در جهت پرورش آنها گام بردارید. با گام برداری در مسیرهای همسو با استعداد کودک، او زندگی موفق‌تر و شادتری خواهد داشت و رضایت فردی و اجتماعی بیشتری را در طول عمرش به‌دست می‌آورد. در این مقاله قصد داریم با معرفی چند روش برای استعدادیابی کودکان در منزل به شما کمک کنیم تا عملکرد بهتری در این مسیر داشته باشید.

استعدادیابی کودکان چیست؟

استعدادیابی به شناسایی و کشف ویژگی‌های ذاتی هر فرد می‌پردازد. در واقع این عمل به افراد کمک می‌کند که در مسیر استعدادهایشان گام برداشته و تلاش کنند آن‌ها را پرورش دهند. انتخاب مسیری که در راستای ویژگی‌های منحصربه‌فرد شما باشد، رضایت و شادی ماندگارتری برایتان به ارمغان خواهد آورد.

9 روش در مسیر استعدادیابی کودکان در منزل

فرزند شما چه کاری را بهتر انجام می‌دهد؟ همه‌ی کودکان یک یا چند استعداد منحصربه‌فرد دارند که لزوماً ارثی نیست و می‌تواند متفاوت از استعداد سایر افراد خانواده باشد. برای مثال فرزند شما شاید اولین نفری در خانواده باشد که به خاطر انعطاف بدن، ژیمناست قهاری است یا اینکه توانایی منحصربه‌فردی در نواختن پیانو دارد و یا اینکه طنزپرداز ماهری است و به سادگی و با حداقل جملات می‌تواند مردم را بخنداند.

درست است که استعداد امری است که دیر یا زود نمایان می‌شود اما بهتر است برای استعدادیابی کودکان در منزل کارهایی را انجام دهید تا فرصت رشد و شکوفایی آن‌ها زودتر به‌دست آید. با کمک روش‌های گفته‌شده در زیر می‌توانید استعداد فرزندتان را کشف و شناسایی کنید.

1.    فرزندتان را همان‌گونه که هست بپذیرید.

هر پدر و مادری برای فرزندش آرزوهای بزرگی دارد و دلیل سختگیری‌های گاه به گاه والدین نیز همین امر است. با این حال خوب است بپذیرید که هر کودکی با جاه‌طلبی‌ها، خواسته‌ها و اهداف منحصربه‌فردی متولد می‌شود.

برای پذیرش ساده‌تر کودک خود باید تمام افکاری که درباره موفقیت از طریق جامعه به شما تزریق شده است را در ذهنتان خاموش کنید. به‌هیچ‌عنوان نباید فرزندتان را با دختر همسایه، پسر همکار و یا تصویری که از یک کودک ایده آل در ذهنتان است، مقایسه کنید. کودک خود را با همان استعدادهای منحصربه‌فردش پذیرفته و در مسیر پرورش آن‌ها همیشه همراه او باشید.

2. برای کشف استعداد کودک او را آزاد بگذارید.

بسیاری از والدین کودکان را در کلاس‌های مختلف و باشگاه‌های ورزشی متنوع ثبت‌نام می‌کنند تا زودتر بتوانند استعداد فرزند را شناسایی کرده و آن را شکوفا کنند. غافل از اینکه نمی‌دانند استعداد کودکان در صورتی نمایان می‌شود که آن‌ها زمان و آزادی کافی داشته باشد. با پر کردن تمام وقت کودک او دیگر مجالی برای بروز استعدادهایش پیدا نمی‌کند و ثبت‌نام کودک در هزاران کلاس مختلف اصلاً روش مناسبی برای استعدادیابی نیست.

برای استعدادیابی کودکان در منزل باید به آن‌ها آزادی و زمان بدهید تا ببینید خودشان به کدام سمت‌وسو تمایل بیشتری دارد. درست است که فعالیت‌های هدفمند و ساختاری جای خود را دارند اما بازی کردن بدون ساختارمندی و هدف به آن‌ها کمک می‌کند که کشف کنند واقعاً از چه چیزی لذت می‌برند. کودک شما با کمک اکتشاف می‌تواند علایق و استعدادهای خود را به طور تصادفی کشف کند.

3. برای استعدادیابی کودکان در منزل مشاهده‌گر باشید و به رفتار او توجه کنید.

اینکه بخواهید دخترتان را در کلاس ژیمناستیک ثبت نام کنید زیرا در بچگی آرزو داشتید در المپیک این رشته شرکت کنید یا اینکه پسرتان را در فوتبال ثبت‌نام کرده‌اید زیرا در نوجوانی بازیکن بسیار قهاری بوده‌اید، اصلاً کار درستی نیست. برای استعدادیابی کودکان در منزل باید به کودکتان توجه کنید و سعی کنید بفهمید که او به چه چیزی علاقه دارد زیرا معمولاً کودکان به تنهایی توانایی شناسایی و تشخیص استعدادهایشان را ندارند، اگرچه ممکن است که به طور غریزی علایقشان را دنبال کنند.

برای مثال: آیا دختر شما به‌طورمعمول با مداد شمعی در حال نقاشی کشیدن است یا بیشتر وقت خود را در حیاط و مشغول بازی با توپ فوتبال است؟ آیا پسر شما همیشه در حال ساخت قلعه و جاده با بلوک‌های سیمانی است یا معمولاً او را در گوشه‌ای از اتاق و در حال کتاب‌خوانی پیدا می‌کنید؟ آیا فرزند شما مرتباً مشغول شمارش اشیا و یافتن الگوهاست یا ترجیح می‌دهد در حیاط با انواع کرم‌ها و حشرات مشغول بازی باشد.

بعد از مشاهده و شناسایی، سعی کنید لوازم موردنیازی که به کودک شما کمک می‌کند تا استعداد خود را بهتر کشف کند در اختیارش قرار دهید یا حتی بهتر است کودک خود را در یک کلاس آموزشی ثبت‌نام کنید. با کودک خود در مورد کلاس‌هایی که در اطراف منزلتان است صحبت کنید و با این دید به سراغ این کلاس‌ها بروید که کودک شما قرار است بفهمد که آیا این مسیر را دوست دارد یا خیر.

4. برای کودکتان فرصت ایجاد کنید.

پس از مشاهده و استعدادیابی کودکان در منزل برای آن‌ها فرصتی ایجاد کنید تا بتوانند استعدادشان را شکوفا کنند. اگر فرصتی برای شکوفایی کودک پیش نیاید، این استعداد می‌تواند در کل سال‌های رشد او سرکوب شود و پس از آن نیز دیگر زمانی برای توسعه توانایی‌هایش باقی نماند. برای انجام این کار می‌توانید او را با موضوعات و فعالیت‌های موردعلاقه‌اش آشنا کرده و در معرض  بازی‌ها و مهارت‌های مرتبط قرار دهید و در مسیر طی کردن این راه با آن‌ها همراه باشید.

5. در همه حال کودک را حمایت کنید.

تشویق و پشتیبانی کودک کمک زیادی به رشد استعدادهای شناخته شده او خواهد کرد، به او نشان دهید که به توانایی‌هایش افتخار می‌کنید و اشتیاقتان را  نسبت به علایق او بیان کنید و در همه حال او را حمایت کنید. می‌توانید برای پرورش استعداد فرزند خود از معلم مدرسه‌اش نیز راهنمایی گرفته و از او نیز بخواهید تا او را در کلاس حمایت کند، اما برای  پیشرفت سریع‌تر او بهتر است از یک مرکز خصوصی پرورش استعدادها و یا دوره‌های مرتبط نیز استفاده کنید.

6. ذهنیت مبتنی بر رشد و یادگیری (Growth Mindset) را در آن‌ها پرورش دهید.

در مسیر استعدادیابی کودکان در منزل خوب است که ذهنیت مبتنی بر رشد را نیز در آن‌ها پرورش دهید. کودکان با این ذهنیت، بیشتر خطر می‌کنند و چون علاقه‌ی شدیدی به تجربه کردن دارند خود را در معرض چیزهای جدید قرار می‌دهند و همین موضوع موجب می‌شود که راحت‌تر استعدادشان کشف شود.

7. پس از استعدادیابی کودکان در منزل، در مسیر پرورش آن قرار بگیرید. 

همزمان با شناسایی استعداد کودک خود، از هر فرصتی برای پرورش و رشد استعداد او استفاده کنید. این کار علاوه بر اینکه در پیشرفت او بسیار مؤثر است باعث بالا رفتن انرژی و انگیزه کودک در مسیر می‌شود. برای مثال اگر او یک پیانیست تازه‌کار است خوب است او را به چند کنسرت برده تا با فضا بیشتر آشنا شود یا اگر او بازیگر جوانی است می‌توانید او را به یک تئاتر و یا به تماشای فیلم ببرید تا با آینده شغلی این استعداد بهتر آشنا شود. اگر او شناگر ماهریست می‌توانید خانوادگی و در منزل به تماشای مسابقات بین‌المللی شنا بنشینید و به او نشان دهید که در این مسیر با او همراه خواهید بود.

مسیر رشد استعداد و استفاده از آن در آینده باید به گونه ای باشد که کودک بتواند از آن لذت ببرد، برای مثال کودکی که از شطرنج بازی کردن لذت می‌برد شاید مسابقات شطرنج را بسیار کسل‌کننده و یا حتی استرس‌زا ببیند. درست است که او توانایی بالایی در این ورزش دارد اما در چنین شرایطی استعداد او هیچ‌وقت به نتیجه نمی‌رسد و او فقط می‌تواند شطرنج را به عنوان یک سرگرمی بپذیرید. این به شما کمک می‌کند تا بتوانید روی بُعد دیگری از استعداد او تمرکز کرده و آن را پرورش دهید.

8. انتظار بازدهی سریع نداشته باشید.

شاید شما به محض استعدادیابی کودکان در منزل و انجام موارد بالا توقع داشته باشید که استعداد کودکتان به سرعت کشف شود تا شما نیز بلافاصله روی پرورش آن زمان بگذارید. درست است که بسیاری از آهنگسازان از ۴ سالگی علاقه خود را کشف کرده و شروع به یادگیری پیشرفته آن کرده‌اند اما در بسیاری از کودکان این اتفاق به این زودی‌ها نمی‌افتد. 
تحقیقات نشان داده‌اند که کودکان در سال‌های راهنمایی تازه به یک بلوغ فکری درباره آینده خود می‌رسند. بنابراین شما تا آن زمان وقت دارید تا کودک خود را در معرض فعالیت‌های مختلف قرار دهید و ببیند به چه چیزی علاقه بیشتری نشان می‌دهد.

9. بدانید چه موقع باید فشار بیاورید و چه موقع کنار بکشید.

یکی از اصلی‌ترین کارهایی که والدین هنگام استعدادیابی کودکان باید انجام دهند این است که باید بدانند وقتی کودک کاری را رها می‌کند، به خاطر چیست؟ به خاطر دشواری کار است یا به خاطر اینکه واقعاً از انجام آن لذت نمی‌برد. برای شناسایی این موضوع می‌توانید از معلمان مدرسه و یا مربی خصوصی‌اش نیز کمک بگیرید و  نظر آن‌ها و رفتار فرزندتان در این اواخر را بررسی کنید. ممکن است فرزند شما به تازگی شروع به کار روی یک قطعه خاص موسیقی کرده است و یا ورزش موردعلاقه‌اش را چالش‌برانگیز تر از چیزی که در ذهنش بود می‌بیند. در این حالت از مربیان و معلمان در مورد بهترین راه برای تشویق و حمایت فرزندتان مشاوره بگیرید.

اما اگر فرزند شما حتی هیچ علاقه‌ای به موضوع مرتبط با استعدادش نشان نمی‌دهد، فشار بیش‌ازحد به او و نگه داشتن او در این مسیر می‌تواند موجب دل‌زدگی و کینه‌توزی او در آینده شود. اما خوب است بدانید که در بعضی موارد فقط لازم است برای مدتی کودک را به حال خود رها کنید تا استراحت کند. در آن زمان‌ها معمولاً کودک می‌تواند تصمیم بهتری بگیرد و خودش پی می‌برد که علت این عقب کشیدن کجاست.

نکته آخر استعدادیابی کودکان در منزل

مهم‌ترین اصل برای استعدادیابی کودکان در منزل توجه به رفتارهای آن‌ها در مسیر رشدشان می‌باشد. در این مسیر به تک‌تک رفتارها، علایق و حرکات کودکتان توجه کنید. درصورتی‌که پس از شناسایی و ورود به مسیر رشد متوجه شدید که او علاقه‌ای به دنبال کردن آن استعداد ندارد، سعی کنید این موضوع را بپذیرید. درست است که شاید این کار سخت باشد اما خوب است بدانید که فرزندتان با انجام کاری که واقعاً دوست دارد، در آینده اعتمادبه‌نفسی بیشتری خواهد داشت و به بهبود روابط اجتماعی کودک کمک شایانی خواهد کرد.