راهکارهایی برای بهتر خوابیدن کودکان
از جمله راهکارهای موثر برای بهتر خوابیدن کودکان می‌توان به استفاده از چراغ خواب کم نور، کاهش دمای اتاق، رعایت سکوت، داستان‌خوانی و قصه‌گویی برای کودک و… اشاره کرد.
راهکارهایی برای بهتر خوابیدن کودکان
برخی اوقات خوابیدن کودکان به چالشی بسیار سخت و پیچیده برای والدین تبدیل می‌شود. گاهی کنجکاوی و هیجان کودکان به قدری زیاد است که تلاش‌های پدر و مادر برای خواباندن آنها بی‌فایده خواهد بود. مسئله خواب و استراحت چه برای والدین و چه برای کودک امری حیاتی بوده و کودک بایستی از برنامه‌ی خواب منظمی برخوردار باشد. هر چند گاهی کودکان تمایلی به خوابیدن ندارند اما والدین می‌توانند با بهره‌گیری از راهکارهای خلاقانه شرایط را برای خواباندن کودک فراهم کنند. در این مقاله به معرفی برخی از مهم‌ترین تکنیک‌ها و روش‌های موثری خواهیم پرداخت که با انجام آنها می‌توانید در امر خواباندن کودک موفق باشید.
از چراغ خواب‌های کم نور استفاده کنید
چراغ خوابی که در اتاق کودکان وجود دارد نباید نور تند و زننده‌ای داشته باشد. بهتر است در هنگام خوابیدن کودکان، فضای اتاق را کم نور کرده و فعالیت‌ها را آهسته‌تر انجام دهید. هرگونه استرس یا تنش در محیط به منجر به ترشح هورمون کورتیزول می‌شود و همین امر مسبب این است که کودک مدت زمان بیشتری را بیدار بماند. با فراهم کردن شرایط و استفاده از چراغ‌هایی با نور ملایم کودک تمایل بیشتری برای استراحت و خوابیدن پیدا خواهد کرد.
برنامه منظم پیش از خواب داشته باشید
داشتن برنامه‌ی منظم پیش از خواب برای کودکان پیش دبستانی، نوپا و نوزادان می‌تواند راهکاری موثر جهت داشتن خواب شبانه‌ی آرام و بی‌دردسر باشد. البته نیازی نیست این برنامه پیچیده و سخت باشد؛ می‌توانید از کارهای ساده‌ای مانند داستان یا حمام پیش از خواب برای این امر کمک بگیرید. برنامه هرچه که باشد با توجه به نظم و روالی که دارد مغز کودک را برای خواب آماده می‌کند. با گذشت زمان نیز خوابیدن کودکان راحت‌تر شده و در این راه کمتر دچار چالش خواهید شد.
از اسانس‌های ملایم استفاده کنید
استفاده از رایحه‌های آرامش‌بخشی مانند اسطوخودوس می‌تواند به ترشح هورمون‌های خواب در مغز کودک کمک نماید. کافی است مقداری اسطوخودوس را درون یک دیفیوزر قرار داده تا عطر آن در فضای اتاق پخش شود. رایحه اسطوخودوس و نور ملایم چراغ خواب شرایط را برای خواب عمیق کودک آماده می‌سازد.
عوامل ترس پیش از خواب را از بین ببرید
بسیاری از کودکان پیش از خواب دچار ترس‌ها و اضطراب‌هایی می‌شوند که باید آنها جدی بگیرید و هرچه زودتر برطرف کنید. نادیده گرفتن ترس‌های کودک هر چند راه‌حل بسیار ساده‌ای به نظر می‌رسد اما اشتباه است. بنابراین موارد ترس کودک را پیگیری و در این زمینه با او صحبت کنید. حس اعتماد و اطمینان را در کودک تقویت و از راه‌حل‌های مختلفی برای این امر استفاده کنید. مثلاً از چراغ خواب فانتزی یا اسباب بازی مورد علاقه کودک کمک بگیرید.
از ساعت خواب مشخصی پیروی کنید
به طور کلی کودکان زیر ۱۲ سال نیاز به داشتن خواب کافی بین ۱۰ تا ۱۲ ساعت دارند که این میزان با توجه به هر کودک متفاوت خواهد بود. بر همین اساس باید به رفتار خواب کودک خود توجه داشته باشید. خوابیدن کودکان بهتر است هر شب در طی یک ساعت معین انجام بگیرد و تبدیل به یک استاندارد در زندگی آنها شود. از آن طرف نیز ساعت مشخصی را برای بیدار شدن کودک تعیین کنید و هر روز صبح در همان ساعت کودک را از خواب بیدار نمایید. البته برای اجرای این استانداردها می‌توانید گاهی انعطاف داشته باشید. به عنوان مثال آخر هفته‌ها کودک می‌تواند قدری بیشتر از ساعت معین بخوابد اما در هر حال نباید تفاوت زیادی با الگوی اصلی خواب وی داشته باشد.
دمای اتاق خواب را بیش از حد گرم نکنید
به طور کلی بدن انسان در زمان خواب دچار کمی افت دما می‌شود تا از خوابی راحت‌تر و عمیق‌تر برخوردار گردد. بسیاری از کودکان به دلیل دمای بیش از حد اتاق خواب دچار بی‌خوابی می‌شوند. از این‌رو با کاهش دمای اتاق به میزان یک یا دو درجه می‌توانید محیط را برای خواب بهتر کودک آماده نمایید. بدین‌ترتیب کودک ترغیب به رفتن داخل رختخواب خود می‌شود و با کشیدن پتو احساس خواب بیشتری خواهد داشت.
هرگونه عوامل بصری مانند تلویزیون، موبایل و کامپیوتر را خاموش کنید
عوامل بسیاری از جمله نور تلویزیون، موبایل و کامپیوتر باعث اختلال در خوابیدن کودکان و حتی بزرگسالان می‌شوند. نور بازتاب شده از این دستگاه‌ها ترشح هورمون ملاتونین را با اختلال مواجه کرده و زمان خواب کودک را به تعویق می‌اندازد. بنابراین حدود یک یا دو ساعت پیش از خواب حتماً کلیه عوامل بصری فوق را خاموش کنید و اجازه دهید کودک در زمان منظم و استاندارد خود به خواب رود.
پیش از خواب برای کودک قصه بگویید
یکی از راهکارهای موثر و در عین حال جذاب برای خوابیدن بهتر کودکان قصه گویی و خواندن کتاب داستان برای آنها است. برای این امر می‌توانید از کتاب‌های مورد علاقه‌ی کودک استفاده کنید و آنها را با لحنی آرام برای کودک بخوانید. انجام این کار ضمن اینکه به یک روال مشخص پیش از خواب تبدیل خواهد شد، به افزایش دایره لغات کودک نیز کمک می‌کند.
سکوت را رعایت کنید
زمانی که کودک برای خوابیدن آماده می‌شود والدین وظیفه دارند تا سکوت را رعایت کنند و شرایط لازم را برای ایجاد آرامش و خواب کودک فراهم سازند. بر همین اساس باید از روشن کردن یا زیاد کردن صدای تلویزیون، موسیقی و… اجتناب کنید. فضای ساکت و آرام خانه باعث ایجاد حس خواب در کودک شده و خواباندن او دیگر کار چندان مشکلی نخواهد بود. بنابراین می‌توان گفت که رعایت سکوت و آرامش از راهکارهای موثر برای خوابیدن کودک به شمار می‌آید.
سخن پایانی
بی‌خوابی کودکان از جمله مشکلات بزرگ مخصوصا در عصر حاضر که تلویزیون، کامپیوتر و گوشی‌های همراه در دسترس کودکان است، برای والدین محسوب می‌شود. در این مقاله روش‌ها و راهکارهای مختلفی برای خوابیدن کودکان بیان شد که عبارتند از:
استفاده از چراغ خواب‌های کم نور
ارائه برنامه منظم پیش از خواب
استفاده از اسانس‌ها و رایحه‌های ملایم
پیروی از ساعت و الگوی خواب مشخص
از بین بردن عوامل ترس پیش از خواب
گرم نکردن بیش از حد فضای اتاق خواب
خاموش کردن عوامل بصری از جمله تلویزیون، کامپیوتر و موبایل
قصه‌گویی و خواندن کتاب داستان پیش از خواب
رعایت سکوت در ساعات خواب کودک
با رعایت و انجام تمامی این راهکارها اطمینان داشته باشید که کودک شما از خواب شبانه منظم و کافی برخوردار خواهد شد. البته در صورت بروز مشکلات جسمی و روحی در کودک باید ابتدا این عوامل را برطرف کنید تا بتوانید بر اساس روش‌های فوق بهترین نتیجه را بدست بیاورید.